Geniet veilig van de zon

We weten allemaal dat de zon ons lichaam voorziet van broodnodige vitamine D. We worden vrolijk van zonnestralen en hebben dus de neiging om er zo veel mogelijk van te genieten. Tegelijk lezen we over de gevaren ervan. Hoewel iedereen weet dat verkeerde blootstelling aan de zon huidkanker kan veroorzaken, smeert slechts 6% van de Belgen zich correct in. Elke dag worden er dan ook 100 nieuwe gevallen van huidkanker ontdekt in België.

Klaar voor een zorgeloze zomer

Als voorbereiding op meer zomerse kledij gaan veel mensen al een paar keer onder de zonnebank, om ‘de huid voor te bereiden’ op de zomer. Jarenlang werd immers beweerd dat je dan minder snel verbrandt door de zomerzon. Dit is een misvatting die ernstige gevolgen kan hebben. “Een laagje zonnebankbruin beschermt je niet”, zegt biomedicus en huidexperte Jessie De Mey, “Bovendien neemt de kans op huidkanker met maar liefst 75% toe bij mensen die voor hun dertigste af en toe onder de zonnebank liggen. De bruinere kleur van je huid is overigens een teken van beschadiging.”

Handenvol crème
Om de twee uur insmeren is dus de boodschap. Per smeerbeurt heb je maar liefst 30 milliliter zonnecrème nodig. Dat zijn twee volle soeplepels of een goedgevulde handpalm. Dat lijkt heel wat, maar een goede crème is z’n geld meer dan waard.

Mogen we dan geen vakantiekleurtje opdoen? “Zeker wel”, lacht Jessie, “gelukkig zijn er intussen heel wat crèmes ontwikkeld die je beschermen tegen de zon en je tegelijk een leuk kleurtje bezorgen zonder dat je oranje uitslaat.”

Welke zonnebescherming gebruik ik best?

Bij het kiezen van een zonnecrème hou je rekening met twee soorten straling: UVA-stralen die erg schadelijk zijn voor de huid. Je krijgt er immers huidveroudering van en deze stralen verhogen de kans op huidkanker aanzienlijk. Je onthoudt best waarvoor UVA staat, door aan de A van ‘Aging’ (veroudering) en ‘Allergie’ te denken.

Daarnaast geeft de zon ook UVB-stralen af, die de huid snel doen bruinen, maar deze kleur houdt slechts korte tijd. Deze straling vind je in hoge dosis onder de zonnebank. Zoals gezegd is ook bruinen schadelijk voor je huid en kan dit huidkanker veroorzaken. De B staat hier voor ‘Bruin’, maar ook ‘Burning’.

De zon straalt ook UVC-stralen uit, maar deze worden gelukkig geblokkeerd door de ozonlaag. UVC-licht is onmiddellijk schadelijk voor huid en ogen.

Zowel UVA-straling als UVB-straling zijn kankerverwekkend. Een goede zonbescherming laat dus zo weinig mogelijk van beide soorten door. Waar een zonneproduct uit de supermarkt zich vooral richt op het tegenhouden van UVB, vind je in de apotheek ook heel wat crèmes die zorgen voor bescherming tegen UVA. Een goede bescherming bestaat dus uit “factor 50” (UVB) én het symbool “UVA” in een cirkel. Dit betekent dat je tegen beide soorten straling beschermd bent.

Daarnaast kun je je huid voorbereiden op de zomer door deze zo gezond mogelijk te maken. Dit kan bijvoorbeeld door goed te scrubben voor je de crème aanbrengt, zodat die dieper kan doordringen. Ook voedingssupplementen met zink of vitamine D gaan de veroudering van je huid tegen.

Huidkankerpreventie

Maar liefst 90% van de huidkankers zijn te genezen als ze tijdig ontdekt worden. Controleer jezelf dus regelmatig op vlekjes. Ontdek je toch iets verontrustend? Ga best even langs bij een dermatoloog, die je verder advies kan geven. Bij het controleren van de plekjes op je huid, volg je best de ABCDE-methode.

• A staat voor Assymetrie: een moedervlek heeft een symmetrische vorm. Een mooie cirkel of ellips hoeft dus geen reden te zijn tot paniek. Is de vorm grilliger en oogt ze minder esthetisch? Dan controleer je best verder.
• B staat voor Begrenzing: een onschuldig plekje heeft een regelmatige begrenzing. Dat wil zeggen dat de kleur vervaagt of net heel duidelijk afgetekend is. Is de rand onregelmatig met hier en daar vervaging en op andere plekken een duidelijke scheidingslijn? Dan is de kans groter dat het een melanoom, beginnende huidkanker, betreft.
• C staat voor Color (kleur): ook hier is esthetiek belangrijk. Is de kleur overal hetzelfde binnen de vlek of ontwaar je duidelijk donkerder of lichtere stukken? Over een plekje met een egale kleur hoef je je zelden zorgen te maken.
• D staat voor Diameter: een moedervlek is vaak kleiner dan een halve centimeter en breidt ook niet uit. Een melanoom kan groter zijn dan 0,5 centimeter. Hou zeker de evolutie ook in de gaten dan.
• E staat voor Evolutie: wordt het vlekje groter, verandert het van kleur of verdonkert de rand? Dan moet je zeker even een dermatoloog contacteren. Om die te helpen kun je de evolutie bijhouden. Dat kan door nauwkeurige notities te maken over de bovenstaande kenmerken of simpelweg regelmatig foto’s te nemen van de vlek. Zo kan de dermatoloog de evolutie goed volgen.

Zodra één van bovenstaande kenmerken je reden tot zorgen geeft, boek je snel een afspraak, al was het maar om je gerust te stellen. De dermatoloog zal een microscopisch onderzoek uitvoeren en eventueel een huidbiopsie nemen, die je amper zult voelen. Daarna kan het staal naar het labo, waar de patholoog anatoom uitsluitsel kan geven.

Om melanomen te vermijden of niet te laten verergeren, kunnen we je alvast adviseren om aan een goede zonhygiëne te doen! Vraag raad aan je apotheker als je twijfelt over het juiste zonneproduct voor jouw huid.