Slapen zonder muggen
Een zwoele nacht. Je ventilator draait zachtjes en de ramen zijn open. Je ligt nog wat te woelen – met of zonder laken? – en voelt je dan stilaan wegdromen. Tot een vervelend gezoem je terug helemaal alert maakt. Een mug… Wat moet je doen? Negeren of de jacht openen? Moeilijk keuze, want beide zijn een aanval op je nachtrust.
Een herkenbaar scenario? Wees gerust, zowat iedereen ervaart deze kleine bloedzuigers als vervelend. Het geluid is een waarschuwingssignaal in tropische landen dat er ziektes kunnen arriveren. Bij ons is zo’n gezoem vooral irritant en sommige mensen hebben meer last van de jeuk dan anderen. Muggen lijken bovendien een voorkeur te hebben voor mensen die allergisch zijn aan hun steken.
Muggen selecteren op geur
Muggen blijken inderdaad een voorkeur te hebben voor bepaalde menselijke geuren. Sommige mensen zijn dan ook een ware muggenmagneet, terwijl anderen er nauwelijks last van hebben. Vrouwen lijken ze sowieso meer aan te trekken, ook al weten we niet precies waarom.
Sommige vrouwtjesmuggen hebben per muggensoort een bepaalde fetisj. Ze zijn dol op een welbepaald lichaamsdeel. De Afrikaanse malariamug heeft het bijvoorbeeld voor voeten, terwijl de Aedes-mug het Zika-virus overbrengt door voornamelijk in de handen te steken. De alledaagse Culicidae, de meest voorkomende soort in België, heeft geen uitgesproken voorkeur.
Als het een troost mag wezen: iedereen wordt wel degelijk gestoken, maar sommigen hebben geen allergische reactie op de beet zelf, waardoor ze die amper voelen en de jeuk maximaal twintig minuten aanhoudt. Hoe meer je trouwens gestoken wordt, hoe sneller je lichaam dit kan verwerken.
Zijn het muggenbeten of muggensteken?
We zien muggen als kleine parasieten die met een fijn naaldje het bloed uit ons lijf zuigen. Ze steken, dus. Toch spreken we over muggenbeten. Dit komt omdat de waarheid ergens in het midden ligt. Een mug doet namelijk een beetje beide. Ze brengt maar liefst zes naaldjes in wanneer ze aanvalt.
Drie van die naalden behoren tot de categorie “bijten”: twee hebben kleine tandjes aan de punt waarmee ze door je huid gaan. Eén werkt ook als een tong, die op zoek gaat naar een bloedvat. De andere naalden worden gebruikt om de kleine wonde open te houden, het bloed op te zuigen en chemicaliën in te spuiten die ervoor zorgen dat het bloed niet stolt. Dat laatste zorgt voor de allergische reactie: de huid zwelt op, wordt rood en begint te jeuken.
Wie het aandurft, kan hieronder in detail bekijken hoe een muggenbeet in zijn werk gaat.
[/pullquote]
Hoe kan ik muggenbeten voorkomen?
Muggen reageren niet op licht of geluid. Laat je dus niet verleiden tot de aankoop van muggenlampen zonder geur of de belofte van een ultrasoon gezoem dat muggen zou afschrikken. Je zal met deze toestellen vooral onschuldige vliegjes verjagen (wat soms ook interessant kan zijn). Muggen gaan af op geuren, ze ruiken je soms tot 70 meter ver.
Wat kan je dan wel doen?
- Hou water uit de buurt
Muggen hebben stilstaand water nodig om hun larven te laten groeien. Het kan daarom verstandig zijn om restjes uit glazen te gieten, alles netjes droog te maken voor je gaat slapen en zelfs je afvoer af te dekken, door bijvoorbeeld een doek in je wasbak te leggen. De rivier naast je huis proberen af te dekken, heeft helaas geen zin.
- Geef je buren kippen
Muggen houden nog meer van kippen dan van mensen en zullen dus in grote aantallen rond onze gevederde vrienden vliegen. Zelf kippen in een verre achtertuin zetten, is daarom een goed plan. Of bedank je buurman de volgende keer dat zijn haan je wakker kraait.
- Zorg voor fysieke barrières
Een muggennet of hemelbed is nog steeds de beste bescherming tegen muggen. Sluit een zo klein mogelijke ruimte af, zo heb je het meeste kans dat er geen mug je fort doordringt. Je kunt ook al je ramen van gaas voorzien, maar de kans dat er dan eentje binnenglipt via de voordeur is nog altijd groot. Ook een ventilator kan helpen. Muggen kunnen immers niet landen als er een briesje is. Een ventilator beschermt echter niet de hele nacht ieder plekje op je lichaam.
- Gebruik geweldige geuren
We zeiden het al: muggen hebben maar één selectiecriterium en dat is geur. Er bestaan verschillende heerlijk geurende kaarsen die kunnen werken tegen muggen. Bij de apotheek kun je veilige crèmes, sprays en zalfjes krijgen met citronella. Een product met DEET werkt het allerbeste. Spray dit echter niet zonder advies van je apotheker. Bij kinderen mag er bijvoorbeeld maximaal 15% DEET aanwezig zijn en bij zeer kleine kinderen liefst geen DEET. Ook geurverspreiders voor in het stopcontact zijn niet altijd onschuldig. Laat je goed adviseren voor je je gezin een hele nacht giftige dampen laat inademen. Je apotheker heeft vast wel iets staan dat jou en je gezin de hele nacht kan beschermen.
Muggengeheugen
Onthoud deze West-Vlaamse tongbreker. Word je ondanks alle voorzorgen toch geplaagd door een vervelende zoemer? Sla er dan naar. Voel je een beet op je arm, probeer zo hard mogelijk te meppen. Zelfs al mis je de mug, ze zal jouw geur vanaf nu associëren met een levensbedreigende situatie waaraan ze op het nippertje kon ontsnappen. Voor deze ene mug ben je nu maar liefst 24 uur veilig. Wel jammer voor je huisgenoten die nu extra aanlokkelijk lijken…