Gezond terug naar school

De vakantie is ten einde en je kunt samen met je gezin het gewone leven terug oppikken. In deze blog geven we advies over hoe je het nieuwe schooljaar gezond kunt inzetten. Door schoolse ongemakken uit de weg te ruimen, te zorgen voor gezonde voeding en voldoende slaap, kan je kind elke dag in topvorm leren, spelen en opgroeien.

Slaap kindje, slaap

Natuurlijk horen "zondagavondzenuwen" en de bijhorende moeilijke nachten erbij, maar probeer je kind toch voldoende rust te geven, ook in het weekend. Een slaapritueel en klokvaste slaap- en ontwaaktijd kunnen hierbij helpen. De slaapbehoefte van kinderen varieert naargelang de leeftijd, maar ook volgens de situatie. Schoolgaan vergt heel wat van je kind en 's nachts verwerken we alle informatie die we overdag kregen. Raadpleeg op tijd een arts mochten er heuse slaapproblemen opduiken.

Hoeveel slaap heeft mijn kind nodig?

Tot zes maanden: ongeveer 15 uur per dag

Tot vier jaar: 10 tot 12 uur 's nachts en een dutje in de namiddag

Tot twaalf jaar: ongeveer 10 uur per nacht

Tot achttien jaar: tijdens de pubertijd heeft je kind weer meer slaap nodig, maar pubers blijven vaak langer op omdat ze minder melatonine aanmaken. Pubers die in het weekend uitslapen tot na de middag mag je dus gerust laten liggen.

Een volwassene heeft gemiddeld 7 tot 9 uur per nacht nodig.

Overmatig geeuwen, een slecht humeur, prikkelbaarheid of weinig energie kunnen duiden op een slechte slaapkwaliteit. Raadpleeg dan een arts.

Heeft je kind moeite met inslapen?

Een vast slaapritueel van maximaal een halfuur kan werken. Bedenk wat er allemaal moet gebeuren en houd een vaste volgorde aan. Tandenpoetsen, pyjama aan, nog wat drinken, een verhaal voorlezen, wassen… afhankelijk van de leeftijd van je kind veranderen de taken en de manier waarop je ze presenteert. Voor jonge kinderen kun je met tekeningen of iconen werken die je ergens ophangt of in een boekje plakt. Oudere kinderen kunnen elke avond hetzelfde lijstje afvinken, al dan niet op een smartphone. Stiekem kun je jezelf ook zo'n ritueel geven. Je zal zien dat het helpt. Lukt het toch niet? Vraag dan raad aan je apotheker. Geuren en kruiden(thee) hebben bijvoorbeeld een grote impact op hoe slaperig we ons voelen.

Heeft je kind 's nachts nachtmerries?

Op school krijgen kinderen heel wat indrukken en informatie. Die verwerken we 's nachts. Soms zijn we ons overdag niet bewust dat een gebeurtenis of anekdote een gevoelige snaar raakte en proberen we die te vergeten. Dit noemde Freud de 'dagrest' .Om nachtmerries over deze dagrest te voorkomen, is het goed om meteen na school of voor het slapengaan even de dag te overlopen. Het geeft jou als ouder ook de kans om problemen op school snel te detecteren. Wat gebeurde op de school, in de klas en op de speelplaats? Wat staat er morgen op het programma? Wat was het minst leuke? En het leukste? Door belangrijke zaken te benoemen, verwerkt je kind bewust met jou wat anders in verwarrende dromen kan opduiken. Het is een beproefde methode voor kinderen, adolescenten én volwassenen.

Praat met je kind

Niet alleen de 'dagrest' kan door praten verwerkt worden, ook jij krijgt heel wat informatie en weet waar je kind dagelijks mee bezig is. Zo krijg je ook goed zicht op hoe je kind zich fysiek en mentaal voelt. Heel wat ouders vinden het frustrerend dat ze kun kinderen moeilijk aan het praten krijgen. En kinderen vinden de vraag "hoe was het op school" te vaag om uitgebreid op te antwoorden. Je stelt best erg concrete vragen aan je kind. Maak het gesprek ook zo leuk mogelijk. Je kind zal dan sneller geneigd zijn om ook het negatieve te vertellen en een plaats te geven.

Enkele voorbeelden:

  • Met wie heb je vanmiddag gespeeld?
  • Moest er iemand op straf staan?
  • Als jij de juf of meester zou zijn, wie zou je dan eens op straf zetten?
  • Heb je vandaag moeten lachen?
  • Wat zat er in je boterhammendoos en vond je het lekker?
  • Als je je beste vriend zou vergelijken met een dier, welk dier zou dat dan zijn?
  • Wat is het moeilijkste dat je vandaag deed? Is het gelukt?
  • Wat kon jij sneller dan de anderen? Wat ging wat moeilijker?
  • Hoeveel punten geef je je dag vandaag en wie zorgde er mee voor dit cijfer?
  • Kreeg je een compliment vandaag? Kun je jezelf een compliment geven?

Voel je tijdens deze gesprekken heel wat negativiteit? Behoed je dan voor 'schoolmoeheid'. Vraag in eerste instantie raad aan je apotheker of neem je kind mee naar een arts. Futloze kinderen krijgen algauw het label 'schoolmoe', maar misschien is er iets anders aan de hand. Neem dit ook ernstig. Kinderen zouden moeten bruisen van energie en kunnen zich op school enkel ontplooien als ze zich fysiek en mentaal goed voelen.

Ouders tegen schoolse ongemakken

Een hele dag met andere kinderen samenzitten in één ruimte brengt natuurlijk ook wat ongemakken met zich mee. Als er eentje verkouden naar de klas komt, is de kans groot dat die anderen zal besmetten. Kinderen nemen het immers niet zo nauw met handhygiëne en gaan ook lichamelijker met elkaar om dan de meeste volwassenen. Probeer dan ook het contact met die volwassenen - de ouders van klasgenootjes - wat te verbeteren. Zo ben je sneller op de hoogte van rondgaande virussen of bijvoorbeeld een nakende luizenplaag. Zo kun je meteen de juiste producten inslaan bij je apotheker.

Voorkom een dip

Hou er rekening mee dat ze op school meer tijd binnen spenderen dan in de vakantie. Probeer het gebrek aan zonlicht op te vangen door wat extra vitamine D te geven 's morgens. Er bestaan nog vitamines en mineralen die de concentratie kunnen verhogen. Je apotheker vertelt je graag alles over de juiste dosissen, ook voor jezelf.

Elke dag feest in de boterhammendoos

Natuurlijk heb je niet elke dag tijd om egels te maken van mango's, bananen van een tekening te voorzien of panda-sushi te bereiden. Wees gerust: je vindt online en in diverse kookboeken leuke, gezonde ideeën voor de lunchtrommel die amper tijd of moeite kosten. Probeer eens af te wijken van de witte boterham met salami of vul deze aan met wat extra groenten of noten. Kinderen eten sneller nieuwe en gezonde dingen als ze leuk gepresenteerd zijn of je ze een leuke naam geeft. Mijn peuter is bijvoorbeeld dol op "komkommerfrietjes", "bananencentjes", "broccolistruikjes" en "groentechoco" (vegan spread). Investeer in een duurzame, herbruikbare boterhammendoos met verschillende vakjes.

Ga ook samen met je kind op zoek naar een mooie, duurzame drinkfles. Flessen met een ingebouwd rietje geven je de kans om fruit aan het water toe te voegen voor extra veel smaak. Geef je kind geen blikjes of petflessen mee. Gesuikerde dranken zijn ontzettend ongezond en dus zeker niet geschikt voor de dagelijkse lunch.

Om een concentratiedip in de namiddag te voorkomen, geef je ook best een snack of twee mee voor tijdens de speeltijden. Uiteraard is een stuk fruit hier een gezonde optie, maar ook rijstwafels, yoghurt of zaden en pitten kunnen het hongergevoel stillen zonder al te veel suikers. Bespreek met je kind wat lekker en gezond is.

 

Een béétje ongezond mag stiekem wel

Uiteraard mag je kind ook af en toe snoepen en vetten zijn onontbeerlijk voor een gezonde groei. Een beetje olijfolie of boter kunnen echt geen kwaad. Je neemt trouwens meer vitamines op als je je rauwkost combineert met wat olie.

Ook eens zondigen op een moeilijke dag kan zalig zijn. Een zakje chips op vrijdagnamiddag of een chocolaatje woensdag als dessert kan je kind helpen om gemotiveerd de week door te komen. Maak die kleine zondes deel van het ritueel, zonder er extra veel aandacht aan te schenken. Probeer even enthousiast te doen over dat extra potje wortelreepjes of dat doosje rozijnen op dinsdag en donderdag. 

We wensen jou en je kind een fijne en gezonde start van het nieuwe schooljaar!